Bilim insanlarının insan beyni ile ilgili çalışmaları tam gaz devam ediyor. Bu bağlamda; beyinde meydana gelen hasarlar veya hastalıklar nedeniyle bazı yetilerini kaybeden insanların, kaybettikleri yetileri yeniden kazanmasını sağlayacak bazı cihazlar zaten geliştirildi. Düşünce gücüyle hareket ve konuşmaya imkan tanıyan bazı cihazlar, bu konuda yapılan çalışmalarla ilgili en önemli örneklerden.
Ancak şimdi, beyin aktiviteleri ile ilgili çığır açan bir gelişme yaşandı. Bir grup bilim insanı, herhangi bir müziğin dinleyen kişinin beyin dalgalarını analiz ederek, yeniden üretilebileceğini keşfettiler. Elde edilen sonuç şu an için mükemmel olmasa da uzmanlar, yapılan çalışmalar ile çok daha iyi bir noktaya ulaşılabileceğini düşünüyorlar. Yeni gelecekte sadece beyin dalgalarınızı inceleyerek ne dinlediğiniz tespit edilebilecek ve hatta dinlediğiniz şey sanal ortamda yeniden oluşturulabilecek.
Geçmişte yapılan çalışmalar, yapay zekâ sayesinde sonuca erdirildi
Geçmişte Kaliforniya Üniversitesi bünyesinde çalışan şimdiyse özel bir şirket bünyesinde çalışmalarını sürdüren Ludovic Bellier isimli bilim insanı ve ekibi, insan beyninin müziği nasıl algıladığını anlamak için bir araştırma yaptı. Bu araştırma sırasında, 2012 yılında yapılan bir çalışmaya denk gelen ekip, ilk olarak hazır veriler üzerinden çalışmaya başladı.
2012 yılındaki araştırmada, ileri derecede epilepsisi olan 29 hastaya Pink Floyd’un “Another Brick in the Wall” isimli şarkısının birinci bölümü dinletilmiş, beyinde oluşan aktiviteler tek tek kayıt altına alınmış ve daha sonra da bu kelimelerin özel cihazlar ile yeniden üretilmesi sağlanmıştı. Bu çalışma, o yıllarda bir ilk olarak kayıtlara geçmişti. Ludovic Bellier ve ekibi, o verileri kullanarak yepyeni bir keşif yapmış oldu.
*Yapılan araştırma için hazırlanan şablon. Solda, Pink Floyd şarkısının yaydığı ses dalgalarını görüyorsunuz. Ortada ise bu dalgaların beyindeki aktivitesi yer alıyor. Sağdaki görüntü ise yapay zekâ aracılığıyla oluşturulan ses dalgalarını temsil ediyor. Sol ve sağ tarafta bulunan dalgalardaki benzerliğe dikkat edin.
Araştırma ekibi 2012 yılından kalma verileri analiz eden, beynin işitmeyle ilgili korteks bölümündeki aktiviteyi çözebilen ve bunu da yeniden müzik haline getirebilen özel bir yapay zekâ modeli kullandılar. İşte bu yapay zekâ, bilim insanlarının beyin dalgalarıyla kaydedilen bir müziği tekrar oluşturmalarını sağladı. Ortaya çıkan ses çok net değil. Ayrıca kulağa robotik geliyordu. Ancak söz konusu yapay zekâ modelinin süreç içerisinde eğitilebileceğini unutmamak gerek. Yani ilerleyen dönemlerde çok daha iyi sonuçlar elde edilecek.
İşte Pink Floyd’un şarkısının yeniden oluşturulmuş hali:
Peki bu çalışma neden “çığır açıcı”?
Yapılan araştırma, sizi tek başına yeterince heyecanlandırmamış olabilir. Ancak araştırma ekibi, elde ettikleri sonuçlardan fazlasıyla memnunlar. Çünkü bu çalışma ile beyin-bilgisayar arayüzü teknolojilerinin gelişebileceğine inanılıyor. Henüz çok erken aşamada olduklarını söyleyen Bellier, konuyla ilgili şöyle konuştu: Bu yöntem, beyin-bilgisayar arayüzleri ile beynin en derin bölgelerindeki aktivitelerin bile analiz edilebileceğini ortaya koydu.
Google’ın düşünceleri müziğe çeviren bir yapay zekâ modeli bulunuyor:
